Τη δημιουργία τεσσάρων βάσεων ετοιμότητας/επιφυλακής στα νησιά της Ρόδου, της Κω, της Σύρου και της Νάξου, στο πλαίσιο του νέου Μηχανισμού Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών θα ζητήσει σήμερα το περιφερειακό συμβούλιο Nοτίου Αιγαίου κατά τη συνεδρίασή του.
Με τον πρόσφατο νόμο 5075/2023 (ΦΕΚ Α’ 206/12.12.2023) με τίτλο: «Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας - Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών και άλλες επείγουσες διατάξεις για την κρατική αρωγή», εγκαθιδρύεται μία νέα λειτουργία στο ήδη υφιστάμενο Εθνικό Μηχανισμό Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης «Θεοφάνης Θεοχαρόπουλος» θεσπισμένο με τον Ν. 4989/2022 (ΦΕΚ Α’ 208).
Ειδικότερα, με τις νομοθετικές ρυθμίσεις, οι έξι Βάσεις Ετοιμότητας/Επιφυλακής (ΒΕΕ) που είχαν θεσπιστεί για την εξυπηρέτηση έκτακτων αναγκών διάσωσης υπό τη διοικητική ευθύνη της υπηρεσίας εναερίων Μέσων Πυροσβεστικού Σώματος και την επιχειρησιακή ευθύνη του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος, μετεξελίσσονται σε ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος με πεδίο επιχειρήσεων πέραν της διάσωσης και αυτό των αεροδιακομιδών.
Πιο συγκεκριμένα για τις ανάγκες σχεδίασης και υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών (ΕΣΕΔΑ), συστήνονται, πλέον των βάσεων από τις οποίες επιχειρούν τα πτητικά μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας, για τις αεροδιακομιδές επ’ ωφελεία του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.), ως ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος (Π.Σ.), οι παρακάτω Βάσεις Ετοιμότητας/Επιφυλακής (ΒΕΕ):
α) πρώτη ΒΕΕ, με έδρα την Ελευσίνα Αττικής,
β) δεύτερη ΒΕΕ, με έδρα την Καβάλα,
γ) τρίτη ΒΕΕ, με έδρα τη Νέα Αγχίαλο,
δ) τέταρτη ΒΕΕ, με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης,
ε) πέμπτη ΒΕΕ, με έδρα τα Ιωάννινα,
στ) έκτη ΒΕΕ, με έδρα την Ανδραβίδα.
Αυτές διοικητικά υπάγονται στην Υπηρεσία Εναερίων Μέσων του Πυροσβεστικού Σώματος και επιχειρησιακά στον Αρχηγό του.
Από τη συγκριτική παρουσίαση της εξέλιξης του νόμου προκύπτει ότι:
1) Σε έναν ήδη θεσπισμένο μηχανισμό διάσωσης για λόγους πολιτικής προστασίας εισάγεται και η λειτουργία των αεροδιακομιδών για την παροχή επείγουσας ιατρικής βοήθειας.
2) Η δυνητική συνδρομή του προηγούμενου μηχανισμού – δικτύου πολιτικής προστασίας για λόγους αρμοδιότητας ΕΚΑΒ, μετεξελίσσεται από το καθεστώς της προηγούμενης υποβολής αιτήματος υπό τον συντονισμό του ΕΚΑΒ, σε πάγιο μηχανισμό αεροδιακομιδών ασθενών.
3) Ο Ειδικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών (ΕΜΕΔΑ), σχηματίζεται με τις 6 ΒΕΕ που εδρεύουν στην Ηπειρωτική Ελλάδα και ούτε μία πρόβλεψη δεν έχει γίνει για τη νησιωτική χώρα πλην του Ηρακλείου Κρήτης, ενώ η νησιωτική χώρα και κυρίως το Νότιο Αιγαίο καταλαμβάνει διαχρονικά το 55-60% των ετήσιων αεροδιακομιδών ασθενών στην Ελλάδα.
4) Για τη λειτουργία των ΒΕΕ προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής σε μίσθωση εναέριων μέσων διάσωσης καθώς και συμβάσεων παροχής υπηρεσιών διάσωσης και αεροδιακομιδών, κατά “HEMS”, με εναέρια ιδιωτικά μέσα και προσωπικό, με αναθέτουσα αρχή το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας.
Η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, έχει την υψηλότερη εδαφική ασυνέχεια στην Ευρώπη και αποτελεί την πλέον πολυνησιακή περιφέρεια της χώρας με 34 νησιώτικους δήμους αλλά και όλης της Ευρώπης.
Σε μία θαλάσσια περιοχή 53.449,8 km², από άκρου εις άκρον της επικράτειάς της, η θαλάσσια συνέχεια καταλαμβάνει το 90,2%, τα εδάφη καταλαμβάνουν το 9,8% συνολικά (5.286,00 km²),και η μεγαλύτερη εδαφική συνέχεια που υπάρχει παρατηρείται στη Ρόδο σε ποσοστό 2,62%% επί της συνολικής επικράτειας της περιφέρειας.
Αυτή η ιδιαίτερη και μοναδική γεωμορφολογία της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αποτελεί την ευλογία της στο παγκόσμιο στερέωμα, ως μίας περιοχής ασυναγώνιστης ποικιλομορφίας σε επίπεδο φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, αλλά παράλληλα αποτελεί και μία κορυφαία φυσική ανασχετική συνθήκη για την επιχειρησιακή λειτουργία των όποιων μηχανισμών άμεσης επέμβασης και διάσωσης για τους κατοίκους της.
Αντικειμενικά, οι κοινότητες της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, δεν μπορούν να απολαμβάνουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μίας συνεχούς εδαφικής περιφέρειας, μεταξύ αυτών και η δυνατότητα άμεσης, έγκαιρης και απρόσκοπτης επιχειρησιακής επέμβασης σε συνθήκες διάσωσης και αεροδιακομιδών ασθενών.
Τα καταγεγραμμένα δεδομένα αεροδιακομιδών ασθενών πανελλαδικά και διαχρονικά καταδεικνύουν ότι:
1)Παρατηρείται μία διαχρονική αύξηση των αναγκών αεροδιακομιδών με διαθέσιμα στοιχεία από το 2010.
2)Το μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης διαχρονικά παρουσιάζουν οι Κυκλάδες.
3)Οι Κυκλάδες μεσοσταθμικά καταλαμβάνουν από το 2010 έως σήμερα το 37% των αεροδιακομιδών σε όλη τη νησιωτική επικράτεια της χώρας (έκτακτων και δευτερογενών).
4) Τα Δωδεκάνησα μεσοσταθμικά καταλαμβάνουν από το 2010 έως σήμερα το 25% των αεροδιακομιδών σε όλη τη νησιωτική επικράτεια της χώρας (έκτακτων και δευτερογενών).
5) Το Νότιο Αιγαίο συνολικά ξεπερνά το 60% του συνόλου αεροδιακομιδών στη νησιωτική χώρα συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης. Με μέσο ετήσιο αριθμό που ξεπερνά τις 1300 αεροδιακομιδές (με πτητικά μέσα του ΕΚΑΒ και του Στρατού).
6) Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα αριθμητικά δεδομένα όπως έχουν χορηγηθεί από το ΕΚΑΒ, για τα έτη 2022 και 2023 (μετά την πανδημία Covid-19, όπου οι ανάγκες ήταν αποτέλεσμα των εξαιρετικών συνθηκών) έχουμε τις ακόλουθες αεροδιακομιδές:
Περ. Ενότητα Aριθμός
ΚΥΚΛΑΔΕΣ 2022 757
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ 2022 518
Σύνολο Περ. Νοτίου Αιγαίου 2022 1275
ΚΥΚΛΑΔΕΣ 2023 888
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ 2023 596
Σύνολο Περ. Νοτίου Αιγαίου 2023 1.484
Μέσος Όρος διετίας 1.379,5
Εκτός από τις ανάγκες σε αεροδιακομιδές ασθενών, πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι ανάγκες έρευνας και διάσωσης που προκαλούνται από καταστροφές.
Η πρόταση που θα κατατεθεί στο Σώμα μετά τα όσα επισημάνθηκαν είναι η εξής:
«Εισηγούμαστε:
1. την καθιέρωση τεσσάρων (4) Βάσεων Ετοιμότητας / Επιφυλακής στην επικράτεια της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στο πλαίσιο της προβλεπόμενης επικαιροποίησης που προβλέπεται ως δυνατότητα από την της παρ. 4 του άρθρου 6 του Ν. 4989/2022 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 54 του ν. 5075/2023.
Συγκεκριμένα εισηγούμαστε την καθιέρωση των τεσσάρων ΒΕΕ στο νησί της Σύρου (όπου λειτουργεί ελικοδρόμιο για το ΕΚΑΒ), στο νησί της Νάξου, στο νησί της Ρόδου (όπου λειτουργεί ελικοδρόμιο για το ΕΚΑΒ) και το νησί της Κω, ακολουθώντας της φυσική ενότητα Κυκλάδων και Δωδεκανήσου και προτείνοντας ως έδρες τα νησιά α) με τους δύο(2) μεγαλύτερους πληθυσμός σε κάθε ενότητα και των οποίων η γεωγραφική θέση επιτρέπει την καθιέρωσή τους ως Hubs για τα γειτονικά νησιά μικρότερων πληθυσμών.
Η Σύρος και η Νάξος έχουν το 34,5% του συνολικού μόνιμου πληθυσμού των Κυκλάδων και η Ρόδος και Κως έχουν το 78,4% του συνολικού μόνιμου πληθυσμού της Δωδεκανήσου.
2. Τον εκσυγχρονισμό, την αδειοδότηση, τη στελέχωση και την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας σε 24ωρη βάση και για 365 ημέρες τον χρόνο του δικτύου των ελικοδρομίων που είναι ανεπτυγμένα στα νησιά της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων για να επιτελέσουν τη φυσική τους αποστολή.
Καθώς το κόστος εκσυγχρονισμού αλλά και η επιχειρησιακή λειτουργία του εν λόγω δικτύου είναι εξαιρετικά απαιτητικά μεγέθη, που δύσκολα μπορούν ν’ αναληφθούν από φορείς της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης όπως είναι σήμερα, προτείνουμε την ανάθεση του ανωτέρω έργου μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας».
Τι ισχύει σήμερα
Αξίζει να σημειωθεί, ότι σήμερα σε επίπεδο περιφέρειας υπάρχει μία βάση αεροδιακομιδών στη Ρόδο και μία βάση αεροδιακομιδών στη Σύρο.
Στη Σύρο όμως, δεν σταθμεύει πλέον ελικόπτερο και διατίθεται κατά περίπτωση πτητικό μέσο από την Ελευσίνα που κατεβαίνει στη Σύρο και παίρνει το προσωπικό, το γιατρό και τον διασώστη αν χρειαστεί για περιστατικό.
Αλλά και στη Ρόδο, τα δύο ελικόπτερα, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν διατίθενται άμεσα για αεροδιακομιδές, καθώς, κατά βάση καλύπτουν τις ανάγκες της πολεμικής αεροπορίας γι’ αυτό υπάρχει μία δυσκολία στη χρήση τους.
Στο νησί σταθμεύουν ένα Σινούκ, και ένα Σούπερ Πούμα όμως, λόγω των αναγκών στην έρευνα και τη διάσωση κάποιες φορές αργούν να διατεθούν σε περιστατικό και αναγκαστικά έρχεται ελικόπτερο από την Αθήνα.
Έτσι, όσοι εμπλέκονται με το αντικείμενο υπογραμμίζουν, ότι οι δύο βάσεις σε Ρόδο και Σύρο θα πρέπει να ενισχυθούν κατάλληλα και να μην υπολειτουργούν.
rodiaki.gr