Του Λέανδρου Ρακιντζή
Προκάλεσε κατάπληξη η είδηση ότι σε δημοσκόπηση εφημερίδας το 65ο/ο των πολιτών και το 48ο/ο των δημοσίων υπαλλήλων είναι υπέρ της κατάργησης της μονιμότητας των ΔΥ λόγω ανεπάρκειας και μάλιστα ο ίδιος ο πρωθυπουργός εξάγγειλε ότι στην προσεχή αναθεώρηση του Συντάγματος, η ΝΔ θα ταχθεί υπέρ της κατάργησης του άρθρου 103παρ 3 Σ, που την προβλέπει. Η μονιμότητα των ΔΥ αποτελεί το "ιερό δισκοπότηρο "των πολιτικών, που κανείς δεν τολμά να θίξει λόγω του τεράστιου πολιτικού κόστους. Νομίζω, ότι ακόμη και με την επίκληση της κομματικής πειθαρχίας η πρόταση της κυβέρνησης για αναθεώρηση του άρθρου 103παρ.3 Σ δεν θα λάβει σε μια από τις δύο ψηφοφορίες στη Βουλή τον απαιτούμενο αριθμό των 180 ψήφων. Άλλωστε το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης, ότι το 48ο/ο των ΔΥ συμφωνεί με την κατάργηση της νομιμότητας εμφανίζεται ως εξωπραγματικό, γιατί δεν πιστεύω, ότι υπάρχει ΔΥ που δέχεται να στερηθεί του κυριότερου ατού του.
Εξάλλου υπάρχει πολύ ισχυρό πνεύμα συναδελφικότητας (esprit des corps) μεταξύ των ΔΥ, που οποιαδήποτε σχετική πρωτοβουλία θα προκαλέσει πολύ ισχυρές απεργιακές κινητοποιήσεις σε όλο το δημόσιο τομέα. Απορώ όμως ότι μέχρι τώρα δεν έχει λάβει θέση στο ζήτημα αυτό η ΑΔΕΔΥ.
Δεν γνωρίζω τον ακριβή αριθμό των εργαζόμενων στο Δημόσιο Τομέα της χώρας, γιατί σε αυτόν περιλαμβάνονται σωρεία φορέων, οι υπάλληλοι απασχολούνται με διάφορες μορφές εργασίας και αυξομειώνεται συνεχώς, υπολογίζω όμως, ότι κινείται πέριξ του ενός εκατομμυρίου, που σημαίνει, ότι το ¼ του ενεργού πληθυσμού της χώρας συνδέεται εργασιακά με το Δημόσιο και πάνω από ½ του πληθυσμού της χώρας έχει οικονομική εξάρτηση άμεση ή έμμεση από το Δημόσιο, που δεν θα τοποθετείτο θετικά από ίδιο συμφέρον στη κατάργηση της μονιμότητας των ΔΥ.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του δημοσίου υπαλλήλου έναντι του ιδιωτικού υπαλλήλου με τα αυτά προσόντα είναι: η μονιμότητα στη θέση εργασίας με βαθμολογική εξέλιξη, η εξασφάλιση καταβολής του μισθού, γιατί το Δημόσιο δεν πτωχεύει, η τήρηση του ωραρίου εργασίας με πολύ καλές συνθήκες εργασίας, η εξασφάλιση αξιοπρεπούς υγειονομικής περίθαλψης και σύνταξης και κάποιες άλλες παροχές ιδίως στη περιφέρεια. Επειδή διαχρονικά στη χώρα μας υπάρχει δυσχέρεια ευρέσεως εργασίας κυρίως για άτομα , που στερούνται ιδιαίτερα προσόντα οι γονείς προσπαθούν και συνήθως το επιτυγχάνουν με χρήση πολιτικών μέσων να προσληφθούν τα παιδιά τους χωρίς τη διαδικασία μέσω ΑΣΕΠ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα ιδίως σε ΔΕΚΟ ή ΟΤΑ ως έκτακτοι υπάλληλοι, που στη συνέχεια μονιμοποιούνται και στη συνέχεια μεταφέρονται σε άλλες υπηρεσίες. Φυσικά οι προοπτικές αυτές έχουν εναλλαγές, αλλά για πολλούς η πρόσληψη στο δημόσιο ήταν και είναι ένα όνειρο ζωής που τους εξασφαλίζει ένα σχετικά καλό επίπεδο ζωής με τα παραπάνω πλεονεκτήματα.
Η προτίμηση για εργασία στο δημόσιο καταφαίνεται εκ του ότι στους σχετικούς διαγωνισμούς πρόσληψης μετέχουν κατά πολλές φορές πολλαπλάσιοι από τις θέσεις, ενώ για τον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχει αρκετή προσφορά εργασίας με αποτέλεσμα να υπάρχουν κενές τουλάχιστον 200.000 θέσεις εργασίας.
Απ’ ό,τι γνωρίζω στη χώρα μας τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχει απολυθεί ΔΥ λόγω ανεπάρκειας, ίσως γιατί το 85ο/ο των ΔΥ έχει αξιολογηθεί ως άριστοι, ενώ με το ν. 4940/2022 οι ΔΥ διακρίνονται σε επαρκείς και μη επαρκείς, οι οποίοι όμως δεν απολύονται, αλλά παρακολουθούν προγράμματα επιμόρφωσης (Capital 16-5-2025 Ρακιντζής: Η αξιολόγηση των ΔΥ). Σαφώς υπάρχει ένας μικρός αριθμός ΔΥ που έχουν απολυθεί λόγω παραπτωμάτων κυρίως ποινικών, αλλά αρκετοί από αυτούς έχουν επιστρέψει κατόπιν ακύρωσης της απόλυσης τους από το ΣτΕ.
Εξάλλου σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς μπορεί να περιοριστεί ο αριθμός των ΔΥ, όπως με τη κατάργηση υπηρεσιών ή οργανικών θέσεων αίρεται η μονιμότητα των ΔΥ. Στο παρελθόν υπήρξαν πολλές καταργήσεις οργανικών θέσεων, αλλά η εκάστοτε κυβέρνηση αντί να απολύσει τους πλεονάζοντες τους μετέτασσε σε άλλη θέση, πρακτική που δημιουργούσε ενδουπηρεσιακά προβλήματα...
Κατά την προσωπική μου γνώμη η πλέον επιτυχής αξιοποίηση του υπαλληλικού δυναμικού της χώρας δεν επιτυγχάνεται με οριζόντιες λύσεις, που είναι η κατάργηση της μονιμότητας των ΔΥ, που η συνταγματική της καθιέρωση αποτελεί συνταγματικό κεκτημένο των ΔΥ, αλλά με βάση το υπάρχον νομικό καθεστώς σειράς μέτρων, όπως επιλογή για θέσεις ευθύνης με αξιοκρατικά και όχι πολιτικά κριτήρια, η σωστή αξιολόγηση των ΔΥ, η εναλλαγή σε θέσεις ευθύνης των ΔΥ, το κώλυμα εντοπιότητας για ορισμένες κατηγορίες ΔΥ και λειτουργών, όπως δικαστές, αστυνομικοί, εφοριακοί, πολεοδομία κλπ. για την προστασία των ιδίων, η εντατικοποίηση των ελέγχων, η άσκηση της πειθαρχικής εξουσίας από τους προϊσταμένους αντί να διατάσσουν άσκοπες ΕΔΕ, η εντατικοποίηση της πειθαρχικής διαδικασίας και κυρίως η απόδοση ταχείας και αξιόπιστης δικαιοσύνης.
*Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου